قرص ملاتونین چیست؟

ملاتونین هورمونی است که بدن به طور طبیعی می سازد. این غده توسط غده صنوبری در مغز تولید می شود، اما در نواحی دیگر مانند چشم ها، مغز استخوان و روده نیز یافت می شود. اغلب به آن هورمون خواب می گویند، زیرا سطوح بالای آن می تواند به بهبود خواب کمک کند. قرص ملاتونین بین افراد مبتلا به بی خوابی و جت لگ محبوب است. بدن اکثر افراد به تنهایی ملاتونین کافی برای خواب تولید می کند. اما، اگر دچار بی‌خوابی هستید یا می‌خواهید بر جت لگ غلبه کنید، می‌توانید به صورت کوتاه‌مدت ملاتونین را امتحان کنید.

تنظیم خواب با قرص ملاتونین

هورمون ملاتونین با ریتم شبانه روزی بدن کار می کند که ساعت درونی بدن است. ملاتونین با تاریکی هوا شروع به افزایش می کند و به بدن سیگنال می دهد که زمان خواب فرارسیده است. با روشن شدن هوا سطح آن کاهش می یابد. ملاتونین همچنین به گیرنده های بدن متصل می شود تا به آرامش کمک کند. به عنوان مثال، به گیرنده های مغز متصل می شود تا فعالیت عصبی را کاهش دهد. همچنین می‌تواند سطح دوپامین را کاهش دهد. از آنجایی که قرص ملاتونین به بدن کمک می کند تا برای خواب آماده شود، افرادی که در شب به اندازه کافی از آن استفاده نمی کنند ممکن است به سختی به خواب بروند. مصرف مکمل ملاتونین ممکن است به مقابله با سطوح پایین و عادی سازی ساعت داخلی بدن کمک کند.

قرص ملاتونین برای چیست؟ خواص ملاتونین

از فواید قرص ملاتونین بهبود خواب است. شواهد نشان می‌دهد که مصرف ملاتونین قبل از خواب تاخیر خواب را کاهش و کل زمان خواب را افزایش می‌دهد.
ملاتونین باعث کاهش اختلالات خواب و تاخیر خواب می شود و طول مدت و کیفیت خواب را افزایش می دهد. علاوه بر این، ملاتونین ممکن است با جت لگ مقابله کند. جت لگ زمانی اتفاق می افتد که ساعت داخلی بدن با منطقه زمانی جدید هماهنگ نباشد.
افرادی که شیفتی کار می کنند ممکن است علائم جت لگ را تجربه کنند زیرا در ساعاتی کار می کنند که معمولا برای خواب استفاده می شود. ملاتونین ممکن است با همگام سازی ساعت داخلی با تغییر زمان به کاهش جت لگ کمک کند.

نحوه مصرف قرص ملاتونین

توصیه می شود با دوز پایین کپسول ملاتونین شروع کنید. به عنوان مثال، 30 دقیقه قبل از رفتن به رختخواب با دوز 1 میلی گرم شروع کنید. اگر اثر نداشت می توانید از دوز 3 تا 5 میلی گرم استفاده کنید. مصرف ملاتونین بیش از 5 میلی گرم توصیه نمی شود چراکه هدف یافتن کمترین دوز برای بهترین نتیجه است.
قرص تنظیم خواب ملاتونین را به صورت خوراکی با یک لیوان آب مصرف کنید و همراه غذا مصرف نشود. پس از مصرف مکمل ملاتونین، فعالیت های خود را محدود به آماده شدن برای خواب کنید. برخی قرص های ملاتونین زیر زبانی هستند و برخی باید بلعیده شوند. آنها را خورد نکرده و نجوید. طبق دستور روی برچسب محصول عمل کنید. مصرف این دارو در کودکان بدون نسخه توصیه نمی شود.

ملاتونین در بارداری

در طول سه ماهه اول و دوم بارداری، پیک شبانه ملاتونین کاهش می یابد. با نزدیک شدن به زایمان، ملاتونین افزایش می یابد. در ترم کامل، سطح ملاتونین به حداکثر می رسد. در بارداری، ملاتونین به جنین در حال رشد منتقل می شود، جایی که به رشد ریتم شبانه روزی و سیستم عصبی و غدد درون ریز کمک می کند. همچنین ملاتونین از سیستم عصبی جنین محافظت می کند. به دلیل کمبود مطالعات، مصرف مکمل های ملاتونین در دوران بارداری توصیه نمی شود.

ملاتونین در شیردهی

در بارداری، ملاتونین به جنین در حال رشد منتقل می شود. اما، پس از تولد، غده صنوبری نوزاد این هورمون را می سازد. در نوزادان، سطح ملاتونین در 3 ماه اول پس از تولد کمتر است. سپس، احتمالا به دلیل وجود ملاتونین در شیر مادر افزایش می یابد. بعد از زایمان، سطح ملاتونین در شب بالاتر است. به همین دلیل، تغذیه با شیر مادر در عصر ممکن است به رشد ریتم شبانه روزی کودک کمک کند. اگرچه ملاتونین جزء طبیعی شیر مادر است، اما هیچ اطلاعاتی در مورد بی خطر بودن مکمل ملاتونین در دوران شیردهی وجود ندارد. به همین دلیل، استفاده از مکمل های ملاتونین در دوران شیردهی توصیه نمی شود.

ملاتونین در کودکان

کودکان و نوجوانان نیز ممکن است در به خواب رفتن مشکل داشته باشند. شیوع اختلالات خواب به ویژه در کودکان مبتلا به اختلالات رشدی مانند اوتیسم (ASD) و کم توجهی بیش فعالی بالا است. ملاتونین ممکن است به کودکان مبتلا به چنین شرایطی کمک کند طولانی‌تر و سریع‌تر بخوابند و کیفیت خواب بهتری داشته باشند.

ملاتونین در سالمندان

ترشح ملاتونین با افزایش سن کاهش می یابد که ممکن است منجر به بی کیفیت شدن خواب شود. مکمل های ملاتونین ممکن است شروع و مدت خواب را در افراد مسن بهبود بخشند. ملاتونین همچنین ممکن است به افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف یا آلزایمر کمک کند و کیفیت خواب و هوشیاری صبحگاهی را در افراد مبتلا به این شرایط بهبود بخشد. موثرترین دوز ملاتونین برای افراد مسن 1 تا 6 میلی گرم است، اما بهتر است ابتدا کمترین دوز ممکن را امتحان کنید.

هشدار مصرف ملاتونین قرص خواب

افرادی که بیماری هایی چون سرطان، افسردگی یا بیماری روانی، دیابت، مشکلات هورمونی، مشکلات سیستم ایمنی، بیماری کبد، بیماری ریوی یا تنفسی مانند آسم، پیوند عضو، تشنج یا واکنش آلرژیک دارید پیش از مصرف ملاتونین باید با پزشک مشورت کنید. خانم های باردار و شیرده نیز نیاز است با پزشک مشورت کنند.

تداخل دارویی ملاتونین برای خواب

قرص خواب ملاتونین ممکن است با فلووکسامین، راملتون، تاسیملتیون، کافئین، کاربامازپین، آنتی بیوتیک هایی مانند سیپروفلوکساسین، داروهای افسردگی، اضطراب یا اختلالات روانی، سایمتیدین، هورمون‌های زنانه، قرص‌های ضدبارداری، متوکسالن، نیفدیپین، سایر مکمل ها، داروهای خواب، فنوباربیتال، ریفامپین، سیگار کشیدن، تاموکسیفن، وارفارین تداخل داشته باشد. داروهای ضدانعقاد و ضدپلاکت، ضدتشنج، فشارخون، ضعف سیستم عصبی مرکزی، دیابت و سرکوب کننده سیستم ایمنی ممکن است با ملاتونین تداخل داشته باشد. داروی ملاتونین ممکن است با الکل تداخل داشته باشد. مصرف زیاد الکل باعث کاهش سطح ملاتونین و اختلال در کیفیت خواب می شود.

یک قرص ملاتونین مناسب برای تنظیم خواب: سافت ژل اسلینایت ویواتیون

عوارض قرص ملاتونین

مصرف قرص ملاتونین بی خطر است. ملاتونین می تواند باعث سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و خواب آلودگی شود. عوارض جانبی کمتر رایج ملاتونین ممکن است شامل احساس کوتاه مدت افسردگی، لرزش خفیف، اضطراب خفیف، گرفتگی عضلات شکمی، تحریک پذیری، کاهش هوشیاری، گیجی یا سرگردانی باشد. از آنجایی که ملاتونین می تواند باعث خواب آلودگی در طول روز شود، پنج ساعت پس از مصرف، رانندگی نکنید. اگر بیماری خود ایمنی دارید از ملاتونین استفاده نکنید.

با قرص خواب آور ملاتونین هم راستا باشید

سطح ملاتونین حدود دو ساعت قبل از خواب افزایش می یابد. با پایین نگه داشتن نور قبل از خواب، شرایط بهینه را برای ملاتونین ایجاد کنید. از کامپیوتر، تلفن یا تبلت استفاده نکنید. نور آبی و سبز این دستگاه ها می تواند اثرات ملاتونین را خنثی کند. اگر تلویزیون تماشا می کنید، مطمئن شوید که حداقل دو متر از صفحه نمایش فاصله دارید. چراغ ها را نیز خاموش کنید.

سوالات متداول

قرص ملاتونین تا چند ساعت اثر دارد؟

اصولا اثربخشی ملاتونین در حد 5 ساعت است و باعث می شود در این زمان خواب باکیفیتی داشته باشید.

قرص ملاتونین ۳ برای چیست؟

قرص ملاتونین در چندین دوز ارائه می شود که اصولا دوز 3 میلی گرم برای افراد تجویز می شود.

قرص ملاتونین ۵ برای چیست؟

دوز 5 میلی گرم ملاتونین زمانی تجویز می شود که دوزهای پایین تر اثرگذاری نداشته اند.

قرص ملاتونین ۱۰ برای چیست؟

این دوز اصولا برای همه افراد تجویز نمی شود و تنها پزشک ممکن است به دلایل خاصی از آن استفاده کند.

قرص خواب آور ملاتونین گیاهی است؟

ملاتونین قرص گیاهی نیست و یک نوع هورمون است که برای تنظیم خواب مناسب است.

ملاتونین قرص برای صبح زود بیدار شدن است؟

با توجه به اینکه ملاتونین موجب می شود فرد زودتر به خواب برود، می تواند موجب زودتر بیدار شدن در صبح نیز شود.

ملاتونین چند ساعت قبل خواب مصرف شود؟

توصیه می شود یک تا دو ساعت قبل از خواب از ملاتونین استفاده شود.

آیا قرص ملاتونین اعتیاد آور است؟

خیر. یکی از ویژگی های خوب ملاتونین این است که اثر اعتیادآوری ندارد و اثر آن شبیه به سایر قرص های خواب نیست.

قرص ملاتونین خارجی برای چیست؟

قرص ملاتونین خارجی و ایرانی هر دو یک کار را انجام می دهند و آن هم بهبود خواب است. برای برخی افراد مهم است که حتما از محصولات خارجی استفاده کنند.

آیا قرص ملاتونین خواب آور است؟

بله. قرص ملاتونین برای تنظیم خواب و کمک به بهبود خواب است. حتی افرادی که راحت می‌خوابند در به خواب رفتن یا هر چند وقت یک‌بار به خواب رفتن مشکل دارند می توانند از این مکمل استفاده کنند.

قرص ملاتونین در ترک اعتیاد موثر است؟

اصولا افرادی که در حال ترک اعتیاد هستند دچار کم خوابی و بی خوابی می شوند که ملاتونین ممکن است با تنظیم خواب این مشکل را حل کند.

عوارض قرص ملاتونین ۵ میلی گرم چیست؟

اگر ملاتونین برای خواب بعد از یک یا دو هفته کمکی نکرد، از آن استفاده نکنید و به پزشک مراجعه کنید. اگر اثربخش است مصرف آن به مدت دو ماه بی خطر است. پس از آن مصرف نکنید و ببینید شرابط خوابتان چگونه است.

هورمون خواب چیست؟

به ملاتونین به دلیل اثر آن بر خواب به عنوان هورمون خواب نیز شناخته می شود.

گردآورنده: نگار رفیعی(کارشناس ارشد تغذیه)
منبع: clevelandclinic