فواید ویتامین A را بشناسید

فواید ویتامین A بسیار زیاد است. ویتامین آ یک ویتامین محلول در چربی است که وظایف مهمی را در بدن برعهده دارد. از فواید ویتامین A می توان به تمایز سلولی اشاره کرد. برای بینایی بسیار مهم و ضروری است. اولین نشانه کمبود ویتامین آ، شب کوری است. این ویتامین برای رشد نطفه و جنین بسیار ضروری است. ویتامین آ برای محافظت از پوست، مخاط بینی، سینوس ها و سلامت دهان بسیار مفید است. این ویتامین در عملکرد سیستم ایمنی، رشد، تشکیل استخوان، باروری، ترمیم زخم و جراحت نقش بسزایی دارد.
ویتامین آ دو نوع دارد. نوع اول رتینوئیدها با منشا حیوانی که حاوی رتینول می باشند. نوع دوم کاروتنوئیدها با منشا گیاهی که حاوی بتاکاروتن هستند. بدن بتاکاروتن را به ویتامین آ تبدیل می کند. کاروتنوئیدهای متشکل از لیکوپن، لوتئین و زیگزانتین خاصیت آنتی اکسیدان و حفاظت از قوه بینایی دارند. 

فواید ویتامین A

آکنه، پسوریازیس و سایر بیماری های پوستی

یکی از فواید ویتامین A درمان مشکلات پوستی است. کرم ها و قرص های حاوی رتینوئید محصولات دیگری از ویتامین آ هستند که برای درمان آکنه و پسوریازیس شدید استفاده می شوند. همچنین این محصولات با خاصیت آنتی اکسیدان برای درمان سایر بیماری های پوستی و چروک و پیری پوست مفید است. مصرف این داروها باید تحت نظارت پزشک انجام شود. ایزوترتینوئین (آکوتان) یک داروی خوراکی برای درمان آکنه است که عوارض بسیار شدید و جدی دارد و مصرف آن به زنان باردار یا شیرده توصیه نمی شود.

بیماری های چشمی

یکی از فواید ویتامین A پیشگیری از بیماری چشمی است. مصرف ویتامین آ برای تقویت قوه بینایی بسیار مفید و ضروری است. افرادی که غذاهای حاوی ویتامین آ مصرف می کنند، کمتر دچار تحلیل عضلانی مرتبط با سن (AMD) می شوند. به علاوه افرادی که ویتامین آ را به رژیم غذایی خود اضافه می کنند، کمتر در معرض آب مروارید هستند. اما تاثیر مصرف مکمل های ویتامین آ بخوبی مشخص نشده است. مکمل ویتامین آ می تواند صدمات ناشی از retinitis pigmentosa که یک بیماری ارثی است و موجب شب کوری می شود را کمتر کند. به هرحال دوز بالای این ویتامین موجب مسمومیت می شود.

سرخک

یکی از فواید ویتامین A کمک به ایمنی کودکان است. دادن مکمل ویتامین آ به کودکان دچار فقر این ویتامین می تواند شدت و عوارض سرخک را کمتر کند. کودکان دچار فقر ویتامین آ بیشتر در معرض ابتلا به عفونت و سرخک هستند. در برخی مناطق دنیا کمبود ویتامین آ بسیار شایع است و حداقل 1 درصد از افراد مبتلا به سرخک که دچار فقر ویتامین آ هستند، جان خود را از دست می دهند. بنابراین سازمان بهداشت جهانی، دادن مکمل ویتامین آ به کودکان مبتلا به بیماری سرخک را توصیه می کند. مصرف خودسرانه ویتامین آ توصیه نمی شود مگراینکه کودک دچار کمبود این ویتامین باشد. لذا این ویتامین باید طبق تجویز پزشک مصرف شود.

بیماری التهاب روده (IBD)

در افراد مبتلا به IBD یا بیماری کولیت یا کرون، مواد غذایی بسختی جذب بدن می شود. اغلب پزشکان به این بیماران مصرف مولتی ویتامین بخصوص ویتامین آ را توصیه می کنند. یکی از فواید ویتامین A پیشگیری از این بیماری است.

سرطان

تاثیر مصرف ویتامین آ بر پیشگیری از سرطان هنوز مشخص نیست اما افرادی که میوه ها و سبزیجات حاوی بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها را مصرف می کنند، کمتر در معرض ابتلا به سرطان های سینه، کولون، مری، رحم و ملانوما هستند. مطالعات نشان دادند که ویتامین آ و کارتنوئیدها برای پیشگیری، مبارزه و درمان انواع سرطان ها مفید می باشد اما برخی مطالعات ضمن اشاره به مضرات این ویتامین متذکر شدند که مصرف بتاکاروتن یا مکمل ویتامین آ با خطر ابتلا به سرطان مری در افراد سیگاری یا الکلی ارتباط دارد. به علاوه طبق تحقیقات، استفاده مناسب از ویتامین آ رشد غیرطبیعی سلول های رحم را در بیماری نئوپلازیای رحم کمتر می کند. همچنین سطح ویتامین آ و بتاکاروتن در خون افراد مبتلا به بیماری سرطان پوست، بسیار کم است.

مواد غذایی غنی از ویتامین A

ویتامین آ به شکل رتینیل پالمیتات در گوشت گاو، گوساله و جیگر مرغ، تخم مرغ، روغن ماهی، محصولات لبنی اعم از شیر، ماست، پنیر، کره و سایر پنیرها یافت می شود. بدن می تواند ویتامین آ را از بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها بسازد. این ویتامین محلول در چربی در میوه ها و سبزیجات یافت می شود. سبزیجات برگدار تیره رنگ، سبزیجات و میوه های نارنجی و زرد ، سیب زمینی شیرین، هویج، کدو حلوایی و طالبی، زردآلو، هلو و انبه حاوی مقادیر زیادی بتاکاروتن هستند که با خوردن این مواد، سطح ویتامین آ در بدن افزایش می یابد.

مکمل های ویتامین A

مکمل های ویتامین آ به دو دسته رتینول یا رتینیل پالمیتات تقسیم می شوند و این ویتامین را می توان به صورت قرص یا کپسول در بازار تهیه کرد. بیشترین دوز این ویتامین 10هزار واحد است. مصرف این ویتامین باید طبق تجویز پزشک انجام شود. بیشتر مولتی ویتامین ها حاوی مقداری ویتامین آ هستند. بتاکاروتن برخلاف ویتامین آ در بدن ساخته نمی شود و دوز بالای آن خطراتی را برای فرد بهمراه دارد لذا توصیه می شود که قبل از هر اقدامی با پزشک مشورت کنید.

آشنایی با مکمل: مولتی فور هر ویتالی تون

مسمومیت در مصرف ویتامین A

مصرف مقدار زیاد ویتامین آ در زمان بارداری موجب نقص شدید در نوزاد می شود. از آنجایی که همه ویتامین ها حاوی مقداری ویتامین آ هستند لذا نباید مکمل ویتامین آ را جداگانه مصرف کنید. قرص ویتامین آ برای جنین مضرات و خطراتی بهمراه دارد لذا زنان باردار نباید این قرص را مصرف کنند. مصرف مقدار زیاد ویتامین آ موجب مسمومیت و نارسایی کبد و حتی مرگ می شود. علایم مسمومیت شامل سردرد، خستگی، درد عضلانی و مفصل، خشکی پوست و لب، خارش، اسهال یا تهوع و ریزش مو می باشد. افراد دچار بیماری کبد یا دیابت نباید مکمل های ویتامین آ را خودسرانه مصرف کنند و افراد سیگاری و الکلی نیز نباید مکمل بتاکاروتن مصرف کنند زیرا ویتامین آ و بتاکاروتن سطح تری گلیسرید که نوعی چربی خون است را افزایش میدهند. مصرف این مواد منجر به مرگ بیماران قلبی و سیگاری می شود. ویتامین آ به اشکال مختلف یافت می شود و مصرف آن برای آرامش، سیستم ایمنی، سرماخوردگی، تقویت بینایی، سلامت پوست و درمان آکنه مفید می باشد. درصورت مصرف انواع ویتامین ها ممکن است در معرض مسمومیت قرار بگیرید و اگر دوز بالای ویتامین آ را مصرف می کنید.