علائم آلزایمر را بشناسیم

علائم آلزایمر که به عنوان شایع‌ترین گونه دمانس شناخته می‌شود، بیماری‌ است که معمولا در سنین کهنسالی بروز پیدا می‌کند. بروز نشانه‌های این بیماری از سنین 70 یا 80 سالگی آغاز می‌شود و کمتر از نیمی از مردم در سنین 90 سالگی درجاتی از آن را خواهند داشت. آمارها نشان می‌دهد که تعداد افراد مبتلا به این بیماری در جهان به شکل معنی‌داری نسبت به دهه‌های گذشته افزایش یافته که البته این موضوع دلایل متعددی دارد. افزایش موارد زوال عقل تاحدود زیادی به خاطر افزایش طول عمر مردم و تشخیص دقیق‌تر این بیماری نسبت به گذشته، طبیعی است. همچنین این امکان وجود دارد که به علت کاهش زاد و ولد، کاهش جمعیت جوان در جوامع و افزایش متوسط سنی جمعیت به طور طبیعی با زوال عقل و موارد ابتلا به آن بیش از گذشته روبرو شویم. در واقع افزایش زوال عقل به معنی افزایش شیوع آن نیست؛ بلکه به معنی افزایش سالمندی و درک و تشخیص بیماری‌ها است. در هر حال آنچه امروز با آن مواجهیم این است که آلزایمر تهدیدی برای جمعیت کهنسال محسوب می‌شود و برای پیشگیری، کنترل و به تاخیر انداختن آن باید به سرعت اقدام کرد.

تفاوت فراموشکاری و علائم آلزایمر

بدون شک آنچه امروز به عنوان مهمترین نشانه آلزایمر شناخته می‌شود، فراموشی است اما باید به دو نکته در این مورد توجه داشت؛ اول اینکه هر فراموشی‌ای به دلیل ابتلا به این بیماری نیست و ثانیا اینکه برای تشخیص آن نباید فقط در انتظار فراموشی بود.
دکتر بابک زمانی، متخصص مغز و اعصاب و رئیس انجمن استروک با ذکر این نکته که فراموشی‌های گذرایی که گاهی به سبب زندگی روزمره اتفاق می‌افتد به معنی آلزایمر نیست می‌گوید: مردم باید این وحشت از ابتلا به زوال عقل را که در تمام سنین به جان آنها افتاده است کنار بگذارند و نگران ابتلا به این بیماری نباشند. در حقیقت کسانی که نگران فراموشی خود هستند، هنوز آلزایمر نگرفته‌اند زیرا افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، متوجه فراموشکاری خود نمی‌شوند.

علائم آلزایمر که دیده نمی شوند

پیشروی این بیماری در مراحل ابتدایی چندان محسوس نیست، اما معمولا با نشانه‌هایی همراه است که توجه به آنها می‌تواند تاثیر بسزایی در کنترل آن داشته باشد. اگرچه این نشانه‌ها علامتی قطعی برای آلزایمر نیست اما مراجعه به متخصص و مشورت در این موارد ضروری است:

بی‌علاقگی:
یکی از علائم آلزایمر بی علاقگی است. برخی افراد مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه بیماری، از انجام فعالیت‌های اجتماعی که می‌تواند آن‌ها را خوشحال کند سر باز ‌می‌زنند. این افراد دوست معمولا دوست ندارند با دوستان خود غذا بخورند، به ورزش بپردازند یا بازی کنند و برای احساس راحتی و آرامش محیط فعالیت خود را کوچک‌تر و تنگ‌تر می‌کنند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که بی‌علاقگی و بی‌تفاوتی به سایر افراد به همراه اشاختلالات شناختی خفیف ممکن است نشانه توسعه بیماری آلزایمر باشد.

بهداشت و آراستگی
بی‌تفاوتی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در انجام عادت‌های روزانه نیز تداخل ایجاد کند. این افراد ممکن است برای روزهای متمادی لباس‌های یکسانی بپوشند یا به طور ناگهانی و برای چند روز موهای خود را شانه نکنند.

اضطراب و افسردگی:
اگر فرد دچار آلزایمر متوجه فراموشی خود شود، ممکن است دچار اضطراب گردد. محیط و شرایط جدید اضطراب افراد را بیشتر کند در این موارد فرد به سوال کردن مداوم از اطرافیان روی می‌آورد.

تغییر در بینایی:
افراد کهنسالی که در مراحل اولیه بیماری قرار دارند، گاه به خاطر تغییر در بینایی خود به چشم‌پزشک مراجعه کنند. این افراد ممکن است به هنگام رانندگی مشکل داشته باشند یا نتوانند وسایل خود را به درستی ببینند و پیدا کنند. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل در پردازش عناصر بصری باشد.

اختلال حافظه از علائم آلزایمر
منظور از اختلال حافظه، در حدی است که در کارهای روزانه ایجاد مشکل کند. در واقع این طبیعی است که افراد قرارهای ملاقات، اسامی همکاران و یا شماره تلفن دوستی را فراموش کنند و بعداً به خاطر ‌آورند. بیمار مبتلا به آلزایمر اغلب مسائل را فراموش می‌کند و با گذشت زمان نیز آن را به یاد نمی‌آورد. این حالت بالاخص درباره مسائلی را که به تازگی اتفاق افتاده باشند می‌تواند یک نشانه جدی باشد.

ضعف بیان:
یکی از علائم آلزایمر ضعف بیان است. برای همه افراد گاهی در پیدا کردن لغات مناسب دچار مشکل می‌شوند، ولی فرد مبتلا به زوال عقل گاهی کلمات ساده را از یاد می‌برد و لغات نامناسب جایگزین آن می‌کند، در نتیجه جملات او نامفهوم می‌شوند .

گم کردن زمان و مکان:
به طور طبیعی افراد سالم هم گاهی روز، هفته و یا مقصدشان را فراموش می‌کنند ولی دوباره با تمرکز آن را به یاد می‌آورند. فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است در خیابان راه خود را گم کند و نداند که چگونه به آنجا رفته است و یا نتواند از آنجا راه خانه خود را دوباره پیدا نماید .

ضعف در تصمیم‌گیری:
ضعف در تصمیم‌گیری و قضاوت، از دیگر نشانه‌های آلزایمر است. فرد مبتلا به بیماری آلزایمر مشکلات رفتاری خود را درک نمی‌کند و مراجعه به پزشک را ضروری نمی‌داند. به دلیل اشکال در تصمیم گیری‌های ساده مثلاً ممکن است لباس‌های زمستانی را در گرمای تابستان بپوشد .

مشکل در تفکر و تغییر رفتار:
فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ارقام را کاملاً ‌فراموش می‌کند و نمی‌داند با آنها چه کار بکند. همچنین حالات فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است سریعاً ‌تغییر کند و بی هیچ دلیل، آرامش او به اشک و خشم تبدیل شود.

جابجا گذاشتن اجسام:
فرد مبتلا به بیماری آلزایمر به دلیل درک ناردست از موقعیت مکانی و عدم تجزیه تحلیل مناسب، ممکن است اجسام و وسایل شخصی خود را در جاهای نامربوط بگذارد، مثلاً اتو را در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان قرار دهد.

آشنا شویم: قرص ممورکس ایران داروک

یک نکته اساسی در مورد بیماری آلزایمر 

یکی از اساسی‌ترین موضوعات درباره بیماران و به ویژه بیماران سالمند، بحث توجه خانواده و اطرافیان است. تجربه نشان داده‌است سالمندانی که در خانواده‌های حمایت‌گر و آگاه زندگی می‌کنند، در تشخیص و کنترل بیماری‌ها به شکل مطلوب‌تری عمل می‌کنند که بیماری آلزایمر نیز از این قاعده مستثنی نیست. حتما به خاطر داشته باشید که اگر فردی که نشانه‌های ذکر شده در مورد زوال عقل در او وجود دارد، واقعا مبتلا به آلزایمر باشد، خود نمی‌تواند این نشانه‌ها را تشخیص دهد، بنابراین برای درمان و پیگیری موضو به پزشک نیز مراجعه نخواهد کرد. در واقع در این شرایط خانواده و اطرافیان فرد هستند که با توجه به رفتارها و علایم موجود در او می‌توانند متوجه موضوع شوند و برای ارجاع او به متخصص اقدام کنند.

منبع:مجله سلامانه