آیا مولتی ویتامین مینرال مفید است؟

مولتی ویتامین مینرال محصولاتی هستند که برای تکمیل دریافت موادمغذی از جمله ویتامین ها و موادمعدنی طراحی شده اند. بیشتر مکمل ها امن و بی خطر بوده و فواید زیادی برای سلامتی بدن دارند اما برخی مکمل ها ممکن است خطراتی برای سلامتی بدن داشته باشند بخصوص اگر در مصرف آنها زیاده روی شود. مکمل های غذایی شامل آمینواسیدها، اسیدهای چرب، آنزیم ها، پروبیوتیک ها، مکمل های گیاهی و عصاره های حیوانی هستند.

علاوه بر ویتامین ها و موادمعدنی ضروری، مکمل های مشهور شامل موارد زیر هستند:

• کوندروئیتین
• اکیناسه
• روغن ماهی
• سیر
• گینکو
• چای سبز
• جنسینگ
• گلوکوزامین
• گیاه  St. John’s wort
• نخل اره ای

فواید مولتی ویتامین مینرال:

معمولا می توانید همه موادمغذی موردنیاز را از یک رژیم غذایی متعادل بدست آورید. با این حال مکمل ها می توانند موادمغذی بیشتری را برای بدن شما فراهم کنند بخصوص وقتی که رژیم غذاییتان فاقد مواد مغذی است و یا یک بیماری خاص (مثل سرطان، دیابت یا اسهال مزمن) باعث کمبود موادمغذی می شود.
در اکثر موارد، یک مکمل مولتی ویتامین می تواند همه ریزمغذی های مورد نیاز بدنتان را تامین کند. به طور کلی این مکمل ها امن و بی خطر هستند زیرا حاوی مقادیر اندکی از موادمغذی هستند (که با ارزش روزانه یا DV سنجیده می شوند).
مواد مغذی خاص در یک مکمل خاص، معمولا با دوزهای بیشتر از مولتی ویتامین های معمولی در دسترس افراد می باشد. از این مکمل ها می توان برای درمان کمبود مثل فقر آهن یا کم کردن خطر یک بیماری مثل فشارخون بالا استفاده کرد.
به عنوان مثال دوزهای بالای ویتامین B3 (نیاسین) می تواند به بالا بردن کلسترول خوب یا HDL کمک کند درحالیکه از فولیک اسید برای کاهش خطر نقص جنین بنام اسپینا بیفیدا (بیرون زدگی نخاع) استفاده می شود. آنتی اکسیدان هایی مثل ویتامین ث و ای می توانند اثر سمی داروهای شیمی درمانی را کاهش دهند (این ویتامین ها به بیمار اجازه می دهند تا دوزهای بالاتر شیمی درمانی را تحمل کنند).
درصورت عدم کمبود یک ماده مغذی خاص، اگر تغذیه خوبی دارید و ورزش می کنید، معمولا استفاده از مکمل ضرورتی ندارد. استفاده صحیح از مکمل ها می تواند به جلوگیری از عوارض جانبی و مسمومیت های مربوط به استفاده زیاد مکمل ها کمک کند.

حتما بخوانید: از مکمل دوران بارداری چه می دانیم؟

مشکلات احتمالی مولتی ویتامین مینرال:

• درحالیکه اکثر مکمل های غذایی تا زمانی که از راهنمای مصرف آن تبعیت می کنید، امن و بی خطر هستند اما دوزهای بالای این مکمل ها می توانند عوارض جانبی داشته باشند. حتی اوردوز یا مصرف زیاد مکمل ها می تواند خطرات و آسیب های جدی و درنهایت مرگ را بدنبال داشته باشد. از بین تداخلات دارویی یا مصرف دوزهای بالا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ویتامین K می تواند اثربخشی داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین را کاهش دهد.
• ویتامین ای می تواند عملکرد داروهای رقیق کننده خون را افزایش دهد و منجر به کبودی و خونریزی بینی شود.
• گیاه  St. John’s wort می تواند تجزیه بیشتر داروها از جمله داروهای افسردگی و قرص جلوگیری از بارداری را تسریع کند و اثربخشی آنها را کاهش دهد.
• ویتامین B6 (پیریدوکسین) که وقتی برای بیش از یک سال با دوز بالا استفاده می شود، می تواند باعث آسیب شدید و جدی به اعصاب شود. این ویتامین می تواند اثربخشی داروی ضدصرع فنیتوئین و لوودوپا (که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود) را کاهش دهد.  
• مصرف ویتامین A به همراه داروهای رتینوئید ضد آکنه مثل ایزوترتینوئین و اسیترتین باعث سمیت ویتامین A می شود.
• مکمل های آهن و کلسیم می توانند اثربخشی آنتی بیوتیک های تتراسایکلین و فلوروکوئینولون را تا بیش از 40 درصد کاهش دهد
• ویتامین ث وقتی با دوزهای بالاتر از میزانی که جذب روده می شود، مصرف شود باعث اسهال می شود (برخی بیماران می توانند روزانه 5 هزار تا 25 هزار میلی گرمی ویتامین ث را تحمل کنند)
• اگر مکمل های سلنیوم، بور و آهن به مقادیر زیاد مصرف شوند، می توانند مسمومیت ایجاد کنند.   

در مورد مصرف هرنوع مکمل همانند داروهای دیگری که مصرف می کنید (مانند داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه، داروهای گیاهی، سنتی یا هموپاتی) با پزشک متخصص مشورت کنید.
برای اطمینان از ایمنی و کیفیت محصولات دارویی و مکمل، مکمل هایی که به تایید سازمان دارو رسیده است را انتخاب کنید. هرگز از مکمل های تاریخ گذشته استفاده نکنید.      
 
منبع: verywellfit
تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)